Efekt oczekiwań eksperymentatora to sytuacja, w której uczestnicy eksperymentu zaczynają zachowywać się zgodnie z przekazanymi im wcześniejszymi sugestiami i oczekiwaniami osoby kierującej badaniem. Uczestnicy eksperymentu mogą nawet wcale nie być do końca świadomi, że postępują zgodnie z oczekiwaniami eksperymentatora, w rezultacie wyniki eksperymentu są jednak zgodne z jego przewidywaniami. Klasycznym już przykładem takiej sytuacji jest słynny eksperyment Rosenthala. Termin „efekt oczekiwań eksperymentatora” jest używany głównie w literaturze anglojęzycznej.

Używa się go zamiennie z terminem „efekt eksperymentatora”, ale można to uznać za pewną nieścisłość. Efekt eksperymentatora oznacza bowiem sytuację, w której sugestie dotyczące przebiegu eksperymentu przekazywane przez eksperymentatora można uznać za błąd wynikający z braku jego doświadczenia i chęci przekazania zbyt dużej ilości informacji uczestnikom eksperymentu, niż jest to konieczne. W przypadku „efektu oczekiwań eksperymentatora” sytuacja jest odmienna: eksperymentator celowo sugeruje uczestnikom eksperymentu jakieś działania, żeby sprawdzić, na ile osoby te będą podatne na tego rodzaju manipulacje.