Analiza konwersacyjna to badanie przebiegu rozmowy pomiędzy wszystkimi jej uczestnikami, uwzględniające zarówno samą treść rozmowy, jak również wszelkie pozostałe komunikaty niewerbalne (zająknięcia, westchnięcia, pauzy itp.). Omawiana metoda umożliwia nie tylko zrozumienie treści rozmowy, ale pozwala również określić emocjonalny, społeczny i kulturowy kontekst rozmowy.
Przedmiotem analizy konwersacyjnej jest zazwyczaj rozmowa prowadzona pomiędzy dwoma rozmówcami (rzadziej pomiędzy kilkoma osobami). Do jej rzetelnego przeprowadzenia konieczna jest drobiazgowa rejestracja przebiegu rozmowy
(za pomocą zapisu audiowizualnego) Analiza konwersacyjna została spopularyzowana w latach 60. XX wieku przez amerykańskiego socjologa Harveya Sacksa (ur. 1935 – zm. 1975), przedstawiciela nurtu etnometodologicznego w ówczesnej socjologii.