Eksperyment Ascha (ang. Asch experiment)

Eksperyment Ascha to potoczna nazwa eksperymentów przeprowadzonych w latach 50. XX wieku pod kierunkiem amerykańskiego badacza Solomona E. Ascha (ur. 1907 – zm. 1996), wybitnego przedstawiciela psychologii społecznej i gestaltyzmu.

Celem eksperymentu Ascha była analiza zachowań konformistycznych i jego przyczyn. Uczestnikom eksperymentu podzielonym na kilkunastoosobowe grupy prezentowano kilka odcinków różniących się od siebie długością. Następnie każda z osób miała wskazać te odcinki, które są tej samej długości lub najbardziej do siebie podobne. Niektórzy z uczestników badania byli w rzeczywistości pomocnikami eksperymentatorów; ich zadaniem było udzielanie nieprawdziwych odpowiedzi (wskazywaniu dwóch odcinków jako równych, chociaż różniły się one od siebie w oczywisty sposób). Pozostali uczestnicy eksperymentu, nieświadomi sytuacji, proszeni byli o udzielenie odpowiedzi dopiero po tym, jak mogli zapoznać się z odpowiedziami swoich poprzedników (pomocników eksperymentatora). Okazało się, że część z tych osób odpowiadała w taki sam sposób, jak poprzednicy, chociaż z góry wiedzieli, że udzielają błędnych odpowiedzi (co sami później przyznawali). Wyniki przeprowadzonego eksperymentu pozwoliły badaczom na ustalenie motywów skłaniających ludzi do ulegania naciskom grupowym (obawa przed odrzuceniem przez grupę z powodu odmiennych opinii, potrzeba posiadania opinii zgodnej ze zdaniem większości itp.).