Skala Thurstone’a (ang. Thurstone scale)

Skala Thurstone’a wykorzystywana jest do pomiaru postaw, skonstruowana przez amerykańskiego psychologa Louisa Thurstone’a (ur. 1887 – zm. 1955). Skala ta, z uwagi na swoją konstrukcję, zwana jest również skalą równych odcinków (ang. equal appearing intervals).

Wyobraźmy sobie, że w naszym narzędziu badawczym (ankiecie, kwestionariuszu) chcemy zamieścić skalę zawierającą 20 stwierdzeń dotyczących postawy, która będzie przedmiotem oceny. Może to być postawa dotycząca uprzedzeń społecznych, religijności, akceptacji norm społecznych itp.

Sposób tworzenia tej skali wygląda następująco:

  1. pierwszy etap tworzenia skali Thurstone’a polega na przygotowaniu listy stwierdzeń, którymi można scharakteryzować jakąś postawę; istotne jest przy tym, aby stwierdzenia te dotyczyły całego spektrum możliwych postaw, zarówno pozytywnych jak i negatywnych
  2. opracowana lista może liczyć kilkadziesiąt i więcej stwierdzeń, które muszą zostać zredukowane do listy 20 stwierdzeń najlepiej charakteryzujących postawę
  3. wszystkie przygotowane stwierdzenia są oceniane przez tzw. kompetentnych sędziów, czyli osoby, które dysponują szczególną wiedzą na temat przedmiotu badania; sędziowie oceniają każde ze stwierdzeń i przypisują im określoną wartość liczbową; najmniejsza liczba punktów przypisywana jest temu stwierdzeniu, które wg sędziego w najsłabszym stopniu charakteryzuje jakąś postawę; największa liczba punktów przypisywana jest temu stwierdzeniu, które zdaniem sędziego charakteryzuje postawę w stopniu największym
  4. istotne jest, aby każde stwierdzenie oceniane było przez co najmniej 10 – 15 sędziów, co uwiarygodnia trafność dokonywanych przez nich wyborów
  5. na zakończeniu oceny sędziów są zbierane i porównywane; wybierane są wszystkie stwierdzenia, co do których sędziowie byli najbardziej zgodni w swojej punktacji i nadawali im najwięcej punktów; wybrane w ten sposób stwierdzenia umieszczane są ostatecznie na skali, która zostanie wykorzystana w badaniu.

W ten sposób lista kilkudziesięciu stwierdzeń zostaje zredukowana do mniejszej liczby stwierdzeń, najlepiej charakteryzujących daną postawę. Stwierdzenia te będą uporządkowane począwszy od tego, które najsłabiej charakteryzuje jakąś postawę, skończywszy na tym, które najsilniej charakteryzuje ocenianą postawę. W trakcie badania respondenci ustosunkowują się do każdego twierdzenia. Za każde stwierdzenie, z którym zgadzają się co do tego, że odnosi się do ich własnej postawy, mogą dostać jeden punkt.

W opisanym przykładzie można zatem otrzymać minimum 0 punktów, a maksymalnie 20 punktów. Im więcej punktów dostanie respondent, w tym większy sposób charakteryzuje się daną postawą. Odległość pomiędzy poszczególnymi stwierdzeniami na skali należy traktować jako równe; pozwala to w pewien umowny sposób traktować skalę Thurstone’a jako skalę interwałową. Specyfiką tej skali jest także to, że respondent, który na liście 20 stwierdzeń odniósł się twierdząco do stwierdzenia umieszczonego wyżej na skali (np. na miejscu 10), powinien, logicznie rzecz biorąc, odnieść się również twierdząco do stwierdzeń umieszczonych niżej na skali. Z uwagi na swoją złożoność i potrzebę angażowania dużej liczby sędziów kompetentnych, skala Thurstone’a jest stosowana w badaniach społecznych sporadycznie.