Underdog effect

Underdog effect to zachowanie części wyborców polegające na oddaniu głosu w wyborach na tego kandydata, dla którego poparcie w sondażach jest niższe i ma on zdecydowanie mniejsze szanse na sukces wyborczy. Motywy takiego zachowania mogą być rozmaite: nonkonformizm społeczny, solidaryzowanie się ze słabszym kandydatem, irytacja i niechęć do obozu zwolenników przewidywanego zwycięzcy itp. Może się zdarzyć, że niektóre osoby oficjalnie deklarują poparcie dla faworyta wyborów (z obawy przed społeczną izolacją), ale ostatecznie oddają głos na innego kandydata.

Termin „underdog effect” został rozpowszechniony po kampanii prezydenckiej w Stanach Zjednoczonych z roku 1948. W kampanii rywalizowali ze sobą urzędujący prezydent Harry Truman (kandydat Partii Demokratycznej) oraz kandydat Partii Republikańskiej, gubernator Nowego Jorku Thomas Dewey. Zdecydowanym faworytem wyborów był Thomas Dewey, na co wskazywały jednoznacznie wyniki sondaży ośrodków badania opinii publicznej. Nieoczekiwanie wybory wygrał urzędujący prezydent Harry Truman. Do legendy przeszło zdjęcie zrobione nazajutrz po wyborach (3 listopada 1948 roku), przedstawiające rozbawionego prezydenta Trumana trzymającego błędnie wydrukowany egzemplarz dziennika Chicago Tribune z wielkim nagłówkiem na pierwszej stronie pt. Dewey Defeats Truman (tłum. Dewey wygrywa z Trumanem). Błędna prognoza wyników wyborów prezydenckich z 1948 roku po dziś dzień uchodzi za największą porażkę amerykańskich ośrodków badania opinii publicznej.