Pozorant (ang. confederate experimenter)

Pozorant to potoczne określenie pomocnika eksperymentatora. Pozorant przedstawiany jest osobom biorącym udział w eksperymencie jako jeszcze jeden z jego uczestników. Faktyczni uczestnicy eksperymentu nie mają oczywiście świadomości, że jest on pozorantem. Głównym zadaniem pozoranta jest celowe manipulowanie bodźcami eksperymentalnymi i oddziaływanie na zachowanie pozostałych uczestników w taki sposób, aby eksperymentator mógł ustalić, czy manipulacja ta wpływa w jakiś sposób na ich zachowania i reakcje.

Ze zrozumiałych względów wykorzystanie pozorantów w eksperymentach wiąże się z oszukiwaniem badanych osób, co może budzić wątpliwości natury etycznej. Z drugiej strony badacze wykorzystujący pozorantów w swoich eksperymentach, usprawiedliwiają się w ten sposób, że uzyskane dzięki temu wyniki mogą mieć dużą wartość badawczą i być wykorzystane z pożytkiem dla społeczeństwa. Do jednych z najbardziej znanych historii przypadków wykorzystanie pozorantów w badaniach eksperymentalnych należą m.in. eksperyment Ascha (lata 50. XX wieku) oraz eksperyment Stanleya Milgrama z 1961 roku.