Efekt obserwatora (ang. observer error)

Efekt obserwatora to zafałszowanie wyników obserwacji, spowodowane presją i oczekiwaniami wywieranymi przez badacza (najczęściej nieświadomie) na uczestników badania. W rezultacie zaczynają się oni zachowywać nienaturalnie lub w sposób, o którym sądzą, że jest oczekiwany przez obserwatora.

Efekt panelowy (ang. panel conditioning)

Efekt panelowy to zafałszowanie wyników badania panelowego spowodowane przedłużającym się czasem jego trwania. Efekt panelowy może polegać na tym, że niektóre osoby uczestniczące w badaniu na tyle dobrze rozpoznają cele i specyfikę panelu, że po pewnym czasie zaczynają udzielać takich … Czytaj dalej

Efekt pierwszeństwa (ang. primacy effect)

Efekt pierwszeństwa to tendencja do lepszego zapamiętywania przez respondenta tych możliwości odpowiedzi odczytywanych przez ankietera z kwestionariusza wywiadu, które znajdują się na początkowych pozycjach w kafeterii. W rezultacie respondent wybiera częściej wśród tych odpowiedzi, które lepiej zapamiętał na samym początku. … Czytaj dalej

Efekt Pigmaliona (ang. Pygmalion effect)

Efekt Pigmaliona to odmiana samospełniającego się proroctwa polegającego na tym, że w jakiejś określonej sytuacji zaczynamy zachowywać się zgodnie z tym, czego oczekują od nas inny ludzie. Efekt Pigmaliona można rozpatrywać zarówno w kontekście pozytywnym (efekt Galatei) jak i negatywnym … Czytaj dalej

Efekt placebo (ang. placebo effect)

Efekt placebo to zjawisko poprawy zdrowia lub samopoczucia u osoby przyjmującej substancję obojętną farmakologicznie. Efekt placebo obserwowany jest najczęściej w klinicznych badaniach eksperymentalnych, w trakcie testowania leków oraz w badaniach psychologicznych i terapii. Placebo, substancja obojętna farmakologicznie, podawana jest zwykle uczestnikom … Czytaj dalej